Cố vấn An ninh Quốc gia O’Brien nói Mỹ có quyền thực hiện hoạt động trên không và trên biển ở Biển Đông và kêu gọi đối đầu Trung Quốc trên mọi phạm vi.
“Mỹ luôn luôn bảo lưu quyền tự do hàng hải và hàng không. Tôi chắc chắn bác bỏ bất kỳ tuyên bố nào của Trung Quốc cho rằng các chuyến bay trên Biển Đông vi phạm quy tắc hoặc chuẩn mực nào đó”, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Robert O’Brien phát biểu với Hội đồng Đại Tây Dương hôm 28/8.
Bình luận được đưa ra sau khi Bộ Quốc phòng Trung Quốc hôm 25/8 ra thông cáo nói rằng một trinh sát cơ U-2 của Mỹ xâm nhập vùng cấm bay, nơi đang diễn ra một cuộc diễn tập bắn đạn thật của Chiến khu phía Bắc thuộc quân đội Trung Quốc (PLA). Trung Quốc cáo buộc hành động của trinh sát cơ tầm cao Mỹ “ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động bình thường của quân đội Trung Quốc” và vi phạm các giao thức an ninh giữa lực lượng không quân và hải quân hai nước.
“Trong mọi trường hợp, chúng tôi thực hiện tự do hàng hải, hàng không một cách an toàn, chuyên nghiệp. Các binh sĩ, thủy thủ, phi công và thủy quân lục chiến của chúng tôi luôn tham gia các cuộc diễn tập theo cách thức đảm bảo an toàn cho họ và những người khác”, O’Brien nói thêm.
Cố vấn Nhà Trắng cáo buộc Trung Quốc đang tìm cách “sáp nhập một vùng biển rộng lớn ở Tây Thái Bình Dương” và những phàn nàn của họ về sự hiện diện của Mỹ xuất phát từ biên giới biển quá mức phi thực tế của Trung Quốc, cáo buộc Bắc Kinh coi các vùng biển quốc tế như “đường nội thuỷ”.
“Mỹ sẽ không lùi bước trước nguyên tắc lâu nay của chúng tôi rằng các tuyến đường biển và vùng biển quốc tế trên thế giới phải được tự do hàng hải, cũng như các quyền tự do hàng không trên vùng trời quốc tế”, O’Brien cho hay.
Cố vấn An ninh Quốc gia cũng cho rằng Mỹ cần tập trung vào toàn bộ hành vi của Trung Quốc, không chỉ riêng hành vi gây hấn quân sự. “Chúng ta phải chống lại các hành vi thương mại không công bằng của Trung Quốc cũng như ảnh hưởng của Trung Quốc trên thị trường vốn Mỹ và hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ. Chúng ta phải đối đầu Trung Quốc trên mọi phạm vi”, ông nói.
Trung Quốc gần đây tổ chức nhiều cuộc diễn tập và tập trận tại các vùng biển xung quanh nước này. Truyền thông Trung Quốc hôm 20/8 đưa tin hai khu trục hạm và một hộ vệ hạm nước này diễn tập bắn đạn thật tại biển Hoa Đông. Cục Hải sự tỉnh Hải Nam tuần trước thông báo PLA tổ chức diễn tập trái phép ngày 24-29/8 tại quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam và đông nam đảo Hải Nam.
Quân đội Mỹ cũng đẩy mạnh hoạt động tại khu vực châu Á – Thái Bình Dương trong những tháng qua. Hai nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ tổ chức hai cuộc diễn tập trên Biển Đông hồi tháng 7. Khu trục hạm USS Mustin của Mỹ và JS Suzutsuki của Nhật Bản huấn luyện chung tại biển Hoa Đông hồi tuần trước. Chiến hạm Mỹ sau đó đi qua eo biển Đài Loan để tới hội quân với nhóm tác chiến tàu sân bay USS Ronald Reagan đang hoạt động gần quần đảo Đông Sa.
Lầu Năm Góc hôm 27/8 xác nhận Trung Quốc đã phóng 4 tên lửa đạn đạo trong cuộc tập trận trái phép quanh quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, gây ngờ vực cam kết của Bắc Kinh năm 2002 về tránh các hành động khiêu khích. Một nguồn tin quân đội Trung Quốc nói rằng vụ phóng tên lửa nhằm “phản ứng với những rủi ro tiềm tàng từ các máy bay chiến đấu và tàu quân sự Mỹ ngày càng thường xuyên đến Biển Đông”, trong khi Bộ Quốc phòng Trung Quốc khẳng định những cuộc diễn tập không nhằm vào nước nào.
